ARALARko abeltzainok aziendarekin egindako larre kudekaeta balorean jarri eta Mankomunitateak, abeltzainei bizkarra emanaz eta 2019an EHBILDUk emandako hitza janez, , abian jarri nahi duen Plana salatu nahi dugu.
Gaur, Irailak 7, Ordizian, Euskal Jaietako egitarau barnean, bai gazta lehiaketa-enkantea bai abere arraza ezberdinetako lehiaketak ospatzen dira. Aralarko abeltzainok aldiz, ozen asko diogu, ez dugula ezer ospatzekorik.
Aralarko abeltzainok, berezko jai egunaz baliatu nahi dugu, azken urteotan bizi dugun utzikeria eta errespetu falta, gizarte osoaren aurrean kaleratzeko, Enirio-Aralar Mankomunitateko egungo arduradunen jokabidearen ondorioz, mendian bizi eta lanegiten dugun abeltzainok ezinbestekoak ditugun gutxieneko azpiegiturak eta inbertsioak egiten ez direlako.
Udara honetan, lehorteak gordin agertu du, mendian oraindik lana eta obra asko daudela egiteke, mendiko ondarea, batez ere, goiko larreak, egoera onean mantendu nahi bada.
Aralar mendia Euskal Herriko altxorra preziatua da eta herritar guztiek ondo asko baloratzen dute, abeltzainek, beren abereekin, egindako goiko larretokietako kudeaketa. Tamalez, ordea, Enirio-Aralar Mankomunitateko agintariak tematuta ikusten ditugu, azkeneko hamarkadetan egindako Larre kudeaketarekin amaitzeko eta natura bere kasara utziaz, abere kopurua gutxituz noski, babestu beharreko larretokien eremua gutxitu eta bide batez, otea eta laharra zabaltzen.
Enirio-Aralar Mankomunitateko agintariak, agintaldi honen haseran, Larre Kudeaketa Plana berria indarrean jartzeko tramitazioa hasteko urratsak ematen hasi ziren eta mendiko abeltzain guztiak erabat aurka atera ginen. Gora-behera eta sestra ugari ostean, Gipuzkoako EHBILDUren direktibaren konpromezua jaso genuen, idatziz, Enirio-Aralar Mankomunitateak abian jarri nahi zuen Larre Antolaketa Plana, hitzez hitz, “izozkailuan” gorde eta bertan mantenduko zela.
Orain, jakin berri dugu, uztailean ospatutako Enirio-Aralar Mankomunitateko juntak, berriro ere, Larre Kudeaketa Plana berrabiatzeko asmoa duela eta helburu horri aurregiteko 18.000 eurotako dirupartida onartu duela.
Aralarko abeltzainok, ENBA eta EHNE nekazal sindikatuekin batera, argi eta garbi esan nahi dugu:
Euskadiko esne sektoreak oso une delikatua bizi du, ekoizpen kostuak neurrigabe hazitzen ari diren bitartean, abeltzaineik beren esneagatik jasotzen duten ordaina kostuak baino askoz motelago ari delako hazitzen.
Esan bezala, alde batetik, aziendaren elikadura (pentsua eta forrajea) garestitu da eta, lehortearen ondorioz belarra gutxitzeaz gain, jezteko makinerirako ezinbestekoa den argindarra eta azkenik, nekazal gasoleoa ere neurrigabe igo dira. Bestalde, abeltzainek jasotzen duten salneurria oso motel igo da, orain 0,44 euro inguruan izanik eta bero saparen ondorioz, behien esne ekoizpena dexente urritu denez, gure baserritarrak, amildegi ertzean daude.
Egoera honetan, ENBAk, distribuzio katek finkatzen duten kontsumitzaileenganako salneurriak (PVP delakoa) abeltzainek jasotzen duten ordainarengan eragin zuzena duela jakitun, distribuzio kate guztiei eskatzen die bere salneurriak gorantza eguneratu ditzaten eta igoera horiek abeltzainengana heltzeko urratsak eman ditzaten.
ENBAk antzemandu du, hamabost egun behin egiten duen prezioen kontrolean, distribuzioko lidergoa duen MERCADONA kateak duen prezio baxuko jarrerarekin (esne osoa / litroko / 0,79 euro) azken hilabeteotako bilakaera positiboa eten egiten duela eta horrekin, abeltzainek jasotzen duten ordaina kaltetzen duela.
Hori dela eta, ENBA elkartetik dei berezia egiten diogu MERCADONA kateari bere jarrera alda dezala, salneurria gorantza eguneratuz eta esne salmentan duen lidergoaz balia dadila, merkatu kuotaz haratago, estatuko esne sektoreak ezinbestekoa duen susperraldia errazteko.
Euskadi / 2022 – 08 - 30
Maiatzaren 10ean Ordizia, Zaldibia, Legorreta eta Amezketako udal ordezkariek eman zuten prentsaurrekoan adierazitakoaren aurrean, Abaltzisketa, Altzaga, Arama, Beasain, Gaintza eta Lazkaoko ordezkariek eta abeltzainen ordezkari den ENBA sindikatuak honako hau adierazi nahi dugu:
1. Maiatzaren 10eko prentsaurreko hartan Ordizia, Zaldibia, Legorreta eta Amezketako udal ordezkariek Enirio Aralar Mankomunitatearen izenean hitz egiten ari zirela azaldu zuten. Baina egiari zor, beraiek Mankomunitate horren zati bat baino ez dira. Mankomunitatearen izenean hitz egiteko, Mankomunitateko batzordean hitz egin eta adostu behar da. Gu ere Mankomunitatea gara eta Mankomunitateko Lehendakari den Adur Ezenarro jaunak, ez du Mankomunitateko bilerarik deitu azken hamar hilabete hauetan.
2. Gipuzkoako herri mendi guztiak, 32 guztira, herri mendiaren jabetza duten erakunde eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren arteko adostasun bitartez kudeatzen dira, GOILARRE izeneko programa bitartez. Programa horren oinarrian, herri mendiaren jabe den erakunde eta herri mendiaren erabiltzaileak diren abeltzainen arteko adostasuna dago eta hori da, Enirio-Aralarko mendian falta dena, mendiaren jabetza duen Enirio-Aralar Mankomunitatea eta abeltzainen arteko akordioa. Mankomunitateak, abeltzainen ustean, ez bait du abeltzainen aldetik finkatutako lehentasunak gauzatzeko inongo asmorik, hala nola, xehaketak, bideak eta txaboletako inbertsioak. Adostasuna faltaren aurrean, hau da, abeltzainen oneritzirik gabe, ez da gauzatzen jabea den erakunde eta Foru Aldundiaren arteko akordiorik. Beraz, kanpora begira jarri baino lehen, mendira begira jarri beharko luke Mankomunitateak eta abeltzainekin adostasunera iritsi.
3. Salagarria da, diru kontuekin egin duten manipulazioa. Gezurra da, Aldundiaren gabezia estaltzeko, udalok, diru “extra” bat jarri behar izan degula esaten dutenean. Udalok, GOILARRE programan parte hartuz, eta Aldundiko dirulaguntzekin batera efektu biderkatzaile bat lortzeko, diru gehigarri bat jartzeko erabakia hartu genuen. Diru hori abeltzainekin eta Aldundiarekin adostutako lanak egitera bideratua zegoen. Adur Ezenarro izan zen, bere kabuz, diru hori beste ekintzetara desbideratu zuena, Aldundiarekiko eta abeltzainekiko konpromisoak hautsiz.
Euskadiko 30 baserrik heuren ateak zabalduko dituzte Uztailak 8 eta 9an ONGI ETORRI BASERRIRA! Ekimenaren 7. edizioan
Bisitariek aukera anitza izango dute eskura, betiko baserria bisitatzetik egurrez egindako bizikletak nola egiten diren ikusteraino
Baserri mundua eta hiriaren arteko zubigintza lanak egiteko asmoz, orain 8 urte, 2014 urtean, ENBA sindikatuak Gipuzkoako 8 baserrietako ateak zabaltzea erabaki zuen, etxeko ateak zabalduaz, ekoizle eta kontsumitzaileenganako harremana sendotu eta estutu nahiean, honenbestez, NIREA ekimenean atxikia da. Bestalde, bertako elikagaien kontsumoa sustatzeko, Eusko Jaurlaritzak HAZI bitartez, talde bakoitzean, elikagai otarra zozketatuko da.
Aurtengoan, COVID pandemiaren ondorioz 2 urteetako etena ostean, ONGI ETORRI BASERRIRA ekimenaren zazpigarren edizioarekin gatoz, gure jakien jatorria berraurkitzeko eta beren ingurune naturalean, mahaiean dastatzen ditugun elikagaiak ekoizten dituzten baserritarrak ezagutzeko aukera ezinhobea eskeiniz.
Uztailak 8 eta 9an, Gipuzkoa eta Bizkaiko 30 baserritarrek heuren baserrietako ateak zabalduko dituzte beren ikuiluak, baratzak eta landaguneak ezagutzera emateko.
ONGI ETORRI BASERRIRA ekimena, antolatzailea den sindikatuaren ustean, bertako elikagaien aldeko apustu garbia da, landaguneari balorea emateko, barnekaldeko zonaldetako turismoa sustatzeko eta nola ez, gure herri gastronomia goratzeko.
Familian edo lagunartean egiteko bisita zoragarriak jartzen dugu denon esku.
Baserritarrok, Ixidro deunaren jaia ospatuko dugu igandean, zentzu erlijiosoaz haratago, gure ogibideaz eta bizimoduaz harro gaudelako eta honenbestez, zaliltasunak zailtasun, eguna ospatu nahi dugulako.
Baserritarrok harro gaude egiten dugun lanaz, bizi garen gizarte osorako elikagai osasuntsuak eta kalitate gorenekoak ekoiztearekin batera, zentzu ekonomikoaz haratago, basoak, ingurumena eta lurraldea kudeatzen ditugulako, beti ere, gizarte osoaren onurarako.
Honenbestez, elikadurak zein garrantzitsua den, pandemia garaian nabarmen geratu dela ikusiaz, elikadura jasangarria eta elikadura burujabetzaren arloan betetzen dugun funtzioaz harro gaudela azpimarratu nahi dugu Ixidro deunaren jaiaren atarian.
Bide batez, elikagaiak eta egurra ekoiztean gure herriaren lurraldea eta paisaia zaintzeko egiten dugun lana jarri nahiko genuke balioan ere, klima larrialdiaren aurkako aktiboak garela azpimarratuz.
Azkenik, elikaduraren atalean eta ingurumearen atalean egiten ditugun lanak bai geuretzako bai gizarte osorako direla kontua hartuz, gizarte osoaren babesa eta aitortza aldarrikatu nahi dugu.
ENBA Bizkaia
San Pedro, 30-Behea - 48340 Amorebieta-Etxano (Bizkaia)
Tel.: 94 630 07 69 bizkaia@enba.eus
Fenix, Zerbitzu Informatikoak, diseinatu eta kudeatzen du webgune hau
