ENBAren ustean, eztiaren etiketatze araudi berriak, iruzurra babesten jarraitzen du
Maiatzaren 20an Erleen Nazioarteko Eguna zela eta, Ministro Kontseiluak eztiaren etiketatze araudi berria onartu berri zuen, ENBAren ustean, erlezainek bizi duten errentagarritasun faltari erantzuterakoan, aurrerapen eskasa da.
Gaur, Ekainaren 22an, BOEn argiataratua izan da eta beste behin, araudiak eztia etiketatzerakoan ematen den iruzurra babestu eta sustatzen du. Gobernu Zentralak onartu berri den araudiak, jatorri ezberdineko eztiak etiketatzerakoan, eztiaren jatorrizko herrialde guztien aipamena jasotzeko derrigortasuna jasotzen du baina tamalez, araudi berriak ez du derrigortzen, herrialde bakoitzaren ehunekoa zehaztea. ENBAren ustean, araudia kontsumitzailearentzako engainu onartezina da, adibidez, Espainian % 1 eta Chinan %99 jatorria duen eztia, “Jatorria: Espainia eta China” bezala etiketatzea bait daiteke.
ENBAk Gobernu Zentralaren jokabidea salatu nahi du, erlezainen aldarri historikoa baztertu duelako non etiketatuan jatorri ezberdinetako eztietan, herrialde ezberdinak aipatzeaz gain, txikienetik haundienera, bakoitzak duen ehunekoa agertu dadin.
Iruzurra gutxitzeko lehen urratsa bezala ENBAren ustean etiketan edozein herrialde aipamena jaso ahal izateko, eztiaren jatorria, gutxienez, %20an aipatutako herrialdekoa izan beharko luke.
Bestalde, ENBAtik uste dugu, araudiek dionetik haratago joan daitekeela eta ildo honetan, distribuzio kateei eskatzen die, etiketatua Gardena eta zuzena aplika dezatela heuren distribuzioko marketan.
Elikagaien etiketatua, elikagaien fidagarritasunaren islada
ENBAk argi du edozein elikagai munduan zehar merkatura daitekeela baina horretarako informazioa eta gardentasuna ezinbesteko baldintza litzake, zalantzazko kalitateko elikagaiak guregana ez daitezen.
ENBAtik Euskadin jarduten diren distribuzio kate ezberdinekin elkartu gara gure planteamenduak helarazteko, beti ere, kontsumitzailerantzat etiketatze argia eta Gardena bultzatu asmoz.
Azkenik, ENBAtik dei egiten diegu kontsumitzaileei, etiketatua argia eta ingurumenarekiko eta animalien ongizatea zaintzen duten elikagaiak hauta ditzaten.
ENBA nekazal elkarteak, ASAJA bitartez eta geolokalizioan mundo mailako liderra den ESRI España enpresarekin lankidetzan, Lan Poltsa eratu du lan eskabideak bideratzeko une oro eskulana behar duten baserritarreekin harremanetan jartzeko. Euskadiko nekazal sektorea txikia izan arren, nahiz udan nahiz udazkenean baratza, fruta eta mahastietan nahiz abeltzaintzarako eskulana beharra izaten da eta uste dugu zerbitzu honen bitartez kontratazioa erraztu daitekeela.
Zerbitzua plataforma digitalean eratu da eta nahiz lan eskeintza duten baserritarrek nahiz lan beharra izanik lanegiteko prest daudenek www.asaja.com webgunean sartu eta inskribatu beharko dira, bakoitzak bere ezaugarriak (lan eskeintzaren datak, lekua, lan baldintzak, lan eskatzailearen kurrikuluma, mugikortasuna,etb.) sartu plataforman eta gero, sistema berak informazioa tratatu eta harremanetan ezartzeko bidea egiten du.
Lan Poltsari buruz informazioa gehigarria lortzeko edota dudak planteatzeko, jar zaitezke harremanetan bai Bizkaiko ENBA (688.688674 bai Gipuzkoako ENBArekin (699.467686)
Covid-19aren eragina lehen sektorera ere iritsi da eta azpisektore bakoitzean izandako eragina ezberdina bada ere, azpimarratzekoa da, ardi sektorean izandakoa, alde batetik, arkumearen salmentarako ostalaritza ixtean eta bestetik, Idiazabalgo gaztaren kontsumoa jeitsi egin delako.
Ostalaritzaren itxierak eragina nabarmena izan du artzain munduan eta azpimarratzekoa da ere, Euskaditik kanpo saldu ohi den Idiazabal gaztaren beherakada, oinarrizko elikagaia ez den neurrian.
Artzainak bere ohiko merkaturatze bideetatik gain, etxez-etxeko zerbitzua jarri du abian edo zenbait kasutan indartu lehendik zuena. Hala ere, ostalaritzaren itxierak eta Euskaditik kanpoko kontsumoaren beherakadak, arazoak ekarri ditu gaztandegi industrialetarako eta hauek, esne erosketa murrizketa ipini dute abian, artzainen egoera are larriagotuz.
Beraz, atzo, apirilak 30, ezagutu genuen albistea non TGT eta AGOUR gaztandegik 250.000 litro gehiago jasotzeko akordioa lortu duten, Eusko Jaurlaritzaren bitartekaritzari esker, ENBAren iritziz oso albiste ona da artzain sektorerako, esne bilketa iazko bolumenetan eta Aurrez adostutako preziotan bermatu egingo delako eta bestetik, gaztagintzari dagokionean, Idiazabal gaztaren kontsumoa sustatzeko kanpaina abian jarri delako eta bestetik, Idiazabal gaztaz gain, Gazta Berri proiektuko gaztak sustatuz, Euskal gazta munduaren dibertsifikazioari bultzada nabarmena ematen zaiolako.
Artzainak, bere kabuz, aspalditik dabiltza dibertsifikazioaren ildoa jorratzen, gure gazta izarra den IDIAZABAL beste gazta batzurekin osatzeko eta bezeroei gama aberatsagoa eskeintzen.
Orain, aurtengo esne bilketa bermatu, Idiazabal gaztaren kontsumoa sustatzeko kanpaina eta gazta dibertsifikazioa bultzatzeko urratsa eman da eta ENBAtik gure poza agertu nahi dugu.
Baserritarren funtsezkotasuna aitortu dezan helburua duen sentsibilizazio kanpaina jarriko du abian ENBA nekazal elkarteak #funtsezkoakzarete lemarekin.
Covid-19 birusak eragindako pandemiari aurre egin asmoz, azken asteotan, erabakitako itxialdiak, gure bizitzak goitik behera aldatu ditu. Hala ere, elikagaiak ekoizten dituzten baserritarrak ez dute etenik egin bere jardunean eta burubelarri aritu dira gure mahaietan elikagaiak falta ez daitezen.
Ekoizpenak pandemia aurretik bezala jarraitu badu ere, esan beharrik ere ez dago, merkaturatzea zeharo aldatu dela eta arazoak arazo, baserritarrok gure jokabideak berregokitu eta birmoldatu izan ditugu, murrizketak eta eragozpenekin bizi den kontsumtzaileengana heltzeko. Argi ikusi dugu, itxialdian zehar, elikadura, osasuna eta tokiko elikagaiak ekoizten dituzten baserritarrak jendearen babesa eta aitortza jaso dutela.
Itxialdiaren leuntzea iragartzen ari direnean, baserritarrok itxaropentsu azaldu nahi dugu, aurrerantzean ere, gure elikagaiek eta gure lanarekiko begiruneak Euskal gizarteko lehentasunen artean mantenduko delakoan. Hori dela eta, ENBA nekazal elkarteak, sentsibilizazio kanpaina berria sustatu nahi du baserritarren funtsezkotasuna publikoki aitortzeko eskatuz jendeari nahiz bideoak nahiz sare sozialeetan beren atxikipen mezuak zabalduaz, horretarako prestatu ditugun baliabiadeak erabiliz.
Kanpainaren leloa #funtsezkoakzarete izango da eta Maiatzaren 4tik Aurrera hasiko dugu. Horretarako, euskal gizarteko hainbat jende ezagunen babesa jaso dugu, hala nola, Porrotx pailasoa, A Bocados sukaldaritza telebista Saioa, Eneko Atxa, Javi Sierra eta Roberto Ruiz sukaldariak, Karmele Jaio eta Toti Martinez de Lezea idazleak, Iker Irribarria eta Iñaki Artola pilotariak, Athleticeko Eunate Arraiza eta Real Sociedadeko Aihen Muñoz futbolariak, BCCko Joxemari Aizega, Xabier Euzkitze, Iker Galartza aktorea, Dani Álvarez, Begoña Beristain, Aitor Buendia, Pili Kaltzada eta Joxeina Etxebarria kazetariak, Julian Iantzi aurkezlea, Bittor Rodríguez eta Nerea Segura nutrizionistak, Juan Inazio Pérez Iglesias ikerlaria, Axi Muniain surflaria, eta veste hainbat,…. Baina orain gizarte osoaren babesa lortu nahi genuke.
Beraz, esan bezala, Euskal gizarteari dei egiten diogu itxialdian bai legez bai sozialki jabetutako baserritarren funtsezkotasuna, orain publikoki azal diezaien gure baserritarrei #funtsezkoakzarete leloaz eta bide batez, gure elikagaiekiko konpromezua berrestuaz.
Tolosan, 2020-05-02
ENBAk TAMALGARRIAzat jotzen du Jaurlaritzak merkatuak ixteko hartutako erabakia eta bestalde, Osasuna eta Merkatariza Sailen arteko koordinazioa eza salatu du.
Gaur, Apirilak 8, argitaratutako aginduan Eusko Jaurlaritzako Osasun sailakalerta egoera irauten duen bitartean elikagaien azokak debekatzen ditu, alerta egoera altxatzen denerako segurtasuna baldintzak ezartzen ditu eta bide batez, landa eremuan ohikoak diren denda-ibilgaulen zerbitzurako debekua edo salbuepenak finkatzen ditu.
Osasun sailak ateratako aginduan, hitzez hitz “elikagaiak eta nekazaritzako eta abelzaintzako produktuak zuzenean saltzeko merkatu eta azoka tradizionalen jarduera aldi baterako etetea ezartzen da” eta ENBArentzat, erabakia ulertezinaz gain, tamalgarria da bai azokatara joaten diren baserritar eta kontsumitzaileentzat bai azokak, elikagaiak erosteko gune bezala defendatzen dugun ororentzat,
Bestalde, alerta egoera amaitzen denerako finkatutako baldintzak eta neurriak guztiz onartezinak dira eta kinka larrian ipiniko ditu azoka eta merkatu gehienak.
ENBAtik dei berezia egiten diogu bai Eusko Jaurlaritza bai EUDEL elkarteari elkarlanean jardín eta elikagaien azokak babestu eta sustatu ditzaten.
Azkenik, ENBAk Eusko Jaurlaritzaren barne koordinazio eza salatu nahi dugu, Osasun Sailak azokak debekatzen dituen egun berean, Merkataritza sailak Merkatuak babesteko kanpaina hasi duelako, hitzez hitz, elikagai fresko eta bertakoaz hornitzeko guneak betetzen duten papera aldarrikatuz,
ENBA Bizkaia
San Pedro, 30-Behea - 48340 Amorebieta-Etxano (Bizkaia)
Tel.: 94 630 07 69 bizkaia@enba.eus
Fenix, Zerbitzu Informatikoak, diseinatu eta kudeatzen du webgune hau
